Redenen van de rugpijn

Bij langdurige belasting van de wervelkolom treedt vloeistofverlies van de tussenwervelschijf op met als gevolg dat de dikte ervan afneemt.

Wordt de belasting opgeheven, dan neemt de dikte weer toe.
De druk of irritatie op deze zenuwen kunnen communicatie problemen veroorzaken in de informatie die door deze zenuwen worden getransporteerd.
Weinig afwisseling in de houding en weinig beweging (zoals bij bureauwerk), verkeerde of eenzijdige belasting (zoals een zware tas over één schouder).
De tussenwervelschijf, de ruimte tussen de wervels, wordt dunner.
Dit proces komt vaak voor laag in de onderrug en in de nek.

Dit komt doordat de tussenwervelschijf weer vloeistof opneemt uit de vaten van de beenmerg (deze vaten zorgen ook voor de voeding van de tussenwervelschijf ).
Door deze vloeistofbewegingen neemt de lengte van het lichaam in de loop van de dag ongeveer 1,5-2 cm af.

Soorten rugpijn

1. Aspecifieke of gewone lage rugpijn: rust roest
2. Aspecifieke nekpijn
3. Rugpijn door spierproblemen
4. Creditcarditis: Piriformis syndroom
5. Artrose van de wervelkolom
6. Rugklachten ten gevolge van een wervelbeschadiging
7. Beschadiging van de tussenwervelschijf
8. Vernauwing van het wervelkanaal
9. Standafwijkingen van de wervelkolom (scoliose, hyperkyfose, hyperlordose)
10. De ziekte van Bechterew

Aspecifieke of gewone lage rugpijn:

De meeste mensen met rugpijn hebben lage rugpijn: dat is pijn in het onderste deel van de romp, van de onderste ribben tot de bilplooi. De pijn is meestal hevig of zeurend. Vooral bewegen, maar ook staan of zitten kan flink pijn doen. Soms straalt de pijn uit naar de billen, de dij of naar een of beide bovenbenen. Lage rugpijn kan een duidelijke oorzaak hebben, zoals een spierletsel, een gebroken of een ingezakte wervel, een discushernia, een infectie, de ziekte van Bechterew, artrose, kanker... In dat geval spreken we van specifieke lage rugpijn.

In meer dan 9 op 10 gevallen is er geen duidelijke lichamelijke oorzaak of die wordt alleszins niet gevonden. Dan spreekt men van aspecifieke of gewone lage rugpijn. Soms wordt dit ook mechanische rugpijn genoemd, omdat de pijn meestal verergert door inspanningen of beweging en vermindert door rust. Wanneer ze ook na 12 weken nog niet verdwenen zijn, spreekt men van chronisch lage rugpijn.

Aspecifieke nekpijn

Net zoals lage rugpijn kan nekpijn tal van oorzaken hebben: een wervelprobleem, een discus-hernia, een spierletsel, reumatoïde artritis, enz. Maar ook hier wordt in de meeste gevallen geen specifieke lichamelijke oorzaak gevonden en is er sprake van aspecifieke of mechanische nekpijn.

Rugpijn door spierproblemen

Veel klachten van lage rugpijn en pijn in de nek hebben te maken met overbelasting van spieren of de kleine gewrichtsbanden in de rug. Zo’n overbelasting kan plots optreden door bvb. een verkeerde beweging of door een zwaar gewicht op te heffen. Maar het kan ook langzaam ontstaan door een chronische overbelasting door bvb. een verkeerde houding.

Creditcarditis: Piriformis syndroom

Een heel specifiek letsel is het zogenaamde piriformis syndroom: een irritatie van de grote beenzenuw (de nervus ischiadicus) door de piriformis spier. Dit is de spier die van de bovenkant van het dijbeen naar het bekken loopt. Deze spier trekt het bovenbeen in het heupgewricht. De nervus ischiadicus loopt tussen de piriformis spier en het bot van het bekken naar beneden.

Dit letsel gaat gepaard met lage rugpijn en een doffe, zeurende pijn in de bil. Vaak verergeren de klachten als men iets moet tillen, bij het vooroverbuigen of wanneer men een trap oploopt.

Artrose van de wervelkolom

Met het ouder worden, kunnen er allerlei slijtageprocessen optreden waarbij de gewrichten tussen de wervels en de tussenwervelschijven langzaam aftakelen. Artrose kan leiden tot degeneratie van de tussenwervelschijf (discus). Bij het ouder worden verliest de zachte kern van de discus, die grotendeels uit water bestaat, een deel van dit water waardoor de discus droger wordt en in hoogte vermindert. Ook wordt het bindweefsel langzaam minder elastisch. Hierdoor zakken de wervels als het ware dichter op elkaar en worden de achterste wervelgewrichtjes anders belast. Dit kan na verloop van tijd stijfheid en pijn veroorzaken ter hoogte van die facetgewrichtjes. Ook kunnen de facetgewrichtjes zelf beschadigd raken of vervormen.

Rugklachten ten gevolge van een wervelbeschadiging

• Wervelbreuk
• Wervelinzakking
• Gebarsten of verschoven wervelboog
• Lumbaal facet syndroom

Beschadiging van de tussenwervelschijf

Tussen elke wervel zit een tussenwervelschijf (discus) die verhindert dat de wervels op elkaar duwen of stoten. De tussenwervelschijven laten toe dat de wervelkolom soepel kan bewegen – een beetje zoals een kogellager – en ze fungeren ook als schokdempers voor de wervelkolom. Ze bestaan uit een sterke buitenlaag van bindweefsel en een vulling van zachte gelei. Als die vulling uitpuilt, ontstaat een hernia. Hierbij raakt de schijf misvormd en kan ze op het ruggenmerg of een uittredende zenuwwortel drukken.

Vernauwing van het wervelkanaal

Vernauwing van het lendenwervelkanaal of lumbale kanaalspinose is een eerder zeldzame oorzaak van lage rugpijn. Bij een vernauwing van het halswervelkanaal (cervicale kanaalstenose) kan pijn in de nek ontstaan.

Standafwijkingen van de wervelkolom (scoliose, hyperkyfose, hyperlordose)

• Scoliose: vroegtijdig opsporen: Scoliose is een abnormale zijdelingse kromming in de wervelkolom. Het is een veel voorkomende afwijking bij jongeren, vooral dan bij meisjes. Als ze niet wordt behandeld, wordt de kromming sterker.
• Ronde rug of hyperkyfose: De wervelkolom is altijd enigszins gekromd. Ter hoogte van de borstwervels is de normale kromming 35 tot 40 graden. Dit noemt men kyfose.
  Als de kromming meer dan 45 graden bedraagt, is er sprake van een misvorming met een ronde rug of een bochel tot gevolg. Dit heet hyperkyfose.
• Holle rug of hyperlordose: Een sterke lordose komt veel voor bij mensen met slappe buik- en rugspieren en bij mensen met overgewicht.

De ziekte van Bechterew

Spondylitis Ankylosans (SA) is een reumatische aandoening waarbij een ontstekingsreactie optreedt in de gewrichten, met pijn in de gewrichten van de rug en het bekken. Typisch is dat de pijn aanwezig is zolang men zit of ligt, maar verdwijnt wanneer men opstaat en beweegt.

Wat moet u doen?

Blijf actief

Bij elke rugklachten worden tal van behandelingen voorgesteld waarbij vaak nauwelijks bewijs bestaat dat ze effectief helpen. Soms zijn ze zelfs contraproductief.
Essentiëel is dat u zo veel mogelijk blijft bewegen. Een multidisciplinaire aanpak waarbij meerdere technieken worden gebruikt, is meestal effectiever dan een geïsoleerde interventie.